Het basisprincipe van Mindfulness is dat je opmerkzaam – en zonder oordeel – aanwezig bent bij wat je op dit moment tegenkomt. Dat is meestal niet zo moeilijk als je je gelukkig en gezond voelt. Zo zou je het altijd wel willen hebben en dat is logisch. Het is dan ook veel moeilijker om opmerkzaam aanwezig te blijven bij een gevoel van ongelukkig zijn; laat staan dat je aanwezig wilt blijven bij pijn.
De 2 pijlen – In de mindfulness beoefening wordt gesproken over 2 pijlen:
Wanneer er sprake is van pijn, is dit met een scan te zien in de hersenen. Wanneer je in je verhaal zit over de pijn, is dit op een andere plek in de hersenen, ook te zien.
We bevinden ons in een maatschappij die gericht is op snelle bevrediging van onze behoeftes. We willen dan ook snel resultaat van een dieet, bepaalde sportoefeningen en dus ook van meditatie of mindfulness. Daarom vinden we het veel te lang duren om 30 minuten een bodyscan (mindfulness oefening om de aandacht te trainen en het contact met het lichaam te herstellen) te doen en ervaren we veel onrust als we het wel doen. We willen leven met de snelheid van ons brein en vergeten dat dit brein onlosmakelijk is verbonden met ons lichaam en onze emoties, waar vaak meer tijd nodig is voor verwerking en herstel.
Hoe werkt mindfulness?
In een van de basis mindfulness-oefening leer je om 20 minuten stil te zitten (of te liggen) en met niet-oordelende aandacht de adembeweging te volgen, zonder daar iets aan te veranderen. Wanneer je opmerkt dat dit niet lukt omdat je geest voortdurend afdwaalt en er constant gedachten zijn, dan ben je op de goede weg! Zonder oordeel kun je de gedachten en eventueel andere afleidingen dan opmerken. Je laat ze zijn voor wat ze zijn – je kunt je gedachten weer loslaten zonder ze weg te drukken – door je aandacht steeds weer rustig terug te brengen naar de ademhaling. Op deze manier kun je ook met pijn omgaan. Net zoals je de gedachten niet uit kunt zetten – en dit ook niet het doel van mindfulness is – kun je waarschijnlijk ook de pijn niet uit zetten. Maar wat kun je dan wel?
Het verhaal van de tweede pijl laat zich als volgt illustreren. Stel je dat enorme pijn in je benen hebt na het lopen van een marathon. De pijn zul je wel voelen, maar met trots omarmen, het zal voelen als een beloning. Als je pijn in je benen hebt door fybromyalgie zul je hier heel anders over denken. Grote kans dat deze pijn voor gepieker en depressieve gevoelens zorgt. Kun je de pijn in beide gevallen precies zo ervaren als die is en het verhaal erover loslaten?
De hypothalamus
De hypothalamus is het regelcentrum van de hersenen en bevindt zich achter de oogzenuw vlakbij de hypofyse. Het stuurt hiermee het autonome zenuwstelsel en de hormoonhuishouding aan. Het regelt de lichaamstemperatuur, honger, dorst, dag- en nachtritme, emotioneel gedrag en het geheugen. Het staat ook in verbinding met de zintuigen én de grote hersenen waarin het denken plaatsvindt. Door langere tijd mindfulness te beoefenen beïnvloed je de hypothalamus waardoor de intensiteit en locatie van de pijnervaring verandert.
Uit Medical News today
Mindfulness en pijnmanagement
Het bewust gedoceerd observeren van de pijn – deze toestaan en er te laten zijn, zonder de pijn weg te (willen) drukken – helpt je om het verhaal erover los te laten. Mindfulness is daarmee veel meer dan alleen leren ontspannen. Mindfulness kan je helpen bij je pijnmanagement. Het kan de pijn niet wegnemen maar wel je stabiliteit en draagkracht vergroten om er mee om te gaan. Door te oefenen een poosje aanwezig te blijven bij de pijn van de eerste pijl leer je de tweede pijl makkelijker los te laten.
Carien Olbers van Ademtij
Carien geeft mindfulnesstrainingen voor groepen; mindful coaching voor individuen; en verdiepende persoonlijke begeleiding.
Ga naar de contactpagina >
Veels te druk voor mindfulness